Kekemelik Forum

Forumda şu ifadeye rastladım.

Blok (kilitlenme) genellikle kekelememek için gösterdiğimiz çabaların sonucunda oluşan bir sonuçtur.

Bu olayın altyapısını anlamak için oldukça kapalı bir ifade.

Blok oluşumu öncesi fiziksel ve zihinsel olarak hangi organlarda ne gibi
belirtiler oluştuğuna dair detaylı bilgiye sahip miyiz?

Örnek olarak heyecanlanınca blok yaşayan birinde kalp atışı hızlanıyor,kesik ve sık 
nefes alıp vermeye başlıyor.Bir teoriye göre nefesi göğüsten alırsa blok olıyor, vb.

Kekemelerde en fazla blok olan harfler sesli harfler, dudak harfleri b,m,p ve k, g.
Blok olunca ses çıkmıyor.B m p harflerinde ağız kapalı kaldığı (yapıştırma hatası) sebebiyle
havanın ve dolayısıyla sesin çıkamadığı belli.

Peki sesli harflerde ağız açık olduğu halde hava ve ses neden çıkamıyor, bu mekanizma nasıl
çalışıyor?

Youtube da max planck enstitüsünün canlı konuşma mr videosunda sesli harfler,  k ve g harfi için dilin ortasının ve arkasının çok fazla diğer çevreleyen organlara yaklaştığını gördüm.Sanırım bu harflerin çıkmamasının nedeni bu hareketler ile ilgili olabilir.

Blokların özellikle bu harflerde olması videoya göre dilin yaptığı mekanik hareketlerle
ilgili olduğunu ortaya koyar nitelikte.

Bazı harfler bazı durumlarda çıkmaz ama tek başınayken çoğunlukla söylenebilir.
Kendini kasma,nefes akısını kesme-tutma bu gibi durumlarda harfler çıkmaz.Harfin çıkması için hava akısının rahat biçimde larinks kaslarının ve ses tellerinin kasılmadığı sürece rahat çıkar.Kaygı da bunları tetiklediğinde nefes akısı da bozulur.Bir yandan da nörolojik faktör var.Yani ne kadar nefes akısını doğru sağlayabilsen de kelime çıkmaz.Yalnız kaygıyı önlediğinde akıcılık daha iyi olabilir.Nörolojik olarak da beyindeki konusmadan sorunlu-ağlarda sıkıntı varsa onu da yavaş konuşma,metronom,ritmik,uzatma gibi çözümleri var ama bazıları bu konusma sekillerini günlük hayatta uygulamakta zorluk çeker.

Ek bir bilgi:Kendi sesini duymayanlar da kekemelik yaşanmayabilir.Düşünmeden konuşursan da kekeleyemeyebilirsin.Ben genellikle düşünmeden konusurum.Yani bir şey söylemek için hazırlanmamalıyız.

Sıkıntı yaşadığın harflerde göğüs nefesi de deneyebilirsin.

(30/09/2019, 22:52)kyaman demiş ki: [ -> ]Harfin çıkması için hava akısının rahat biçimde larinks kaslarının ve ses tellerinin kasılmadığı sürece rahat çıkar.

Yukardaki ifadene karşılık bir tezim var. Bu tespiti kekelerken ve kahkaha atarken 
karnımda oluşan benzer hareketlerden yaptım.

Blok olunca ve çıkarmakta ısrar edince diyafram belli süre sonra hoplamaya başlıyor.
Aynı hoplamayı yüksek ses ile kahkaha atınca farkettim.

Düşük ses ile kahkaha atınca haaaaaaa diye ses çıkarken, yüksek ses ile kahkaha atınca ha ha ha 
şeklindeki kesik kesik sese karındaki hoplamalar eşlik ediyor.Yani ses tüm akış yolu açık olmasına rağmen sanki görünmeyen bir el tarafından engelleniyor.Bu kekeme olmayanlarda da böyle.Normal konuşan insanlar da kahkaha sırasında ha ha ha şeklinde kesik ses çıkarır.

Yani gülme anında rahat olsan da yüksek seste ha ha ha şeklinde tekliyorsun.

Yüksek sesle kahkaha atan insanlar aslında gülerken bir nevi kekeliyor.
Sanırım shaping i burdan çıkarmışlar.Düşük sesten başlayınca yüksek sesteki kesinti olmuyor.

Peki normal insan normal sesten başlarken sorun olmuyor da, kekemelerde normal ses seviyeleri ile neden ses çıkmıyor?

Yukarıdaki video muhtemelen Göttingen Üniversitesi'nde Dr. Martin Sommer'in yönetiminde yapılmıştır. (Kendisi oradaki nörolojik çalışmaları yönetiyor Kekemelik ve Özyardım Federasyonu'nun başkanıdır ve aynı zamanda kekemedir) Aynı tip videolar kekemelerin konuşmasını da görüntülüyor hatta bir tanesini görmüştüm ama şimdi çok aradım, maalesef bulamadım. Blok anında kaslarda olup bitenler çok güzel gösteriliyor.

Son olarak Martin Sommer ile konuştuğumda bu çalışmaların sonucunu sordum, bana elimizde dünyanın verisi var, değerlendirme yapacak istatistik vs. uzmanlarımız yoktur diyor. Hatta senin bildiğin uzman varsa söyle bize başvursun vs. dedi.
Gerçekten bu çalışmalar kekemeliği anlamak için iyi bir şey ama anlamanın sonucunda bir çözüm üretmek ayrı bir mesele.

(Olsa zaten ilkin kendilerinde uygularlar, çünkü kendi sorunlarına çözüm bulma azmi onları bu çalışmaları yapmaya teşvik ediyor.)

Alıntı: Kekemelerde en fazla blok olan harfler sesli harfler, dudak harfleri b,m,p ve k, g.
Blok olunca ses çıkmıyor.B m p harflerinde ağız kapalı kaldığı (yapıştırma hatası) sebebiyle
havanın ve dolayısıyla sesin çıkamadığı belli.

'Yapıştırma hatası' kim demiş ise belli ki kekemelikten anladığı yoktur. Kekemelik genellikle belli harflerle sınırlı değildir bilakis harflerin (seslerin) kombinasyonları bizi kekeletiyor.

Çoğu kez ünsüzden ünlüye geçişte blok oluşuyor. Veya kelimenin içinde bulunan bir harf (ses) kelimenin başına takılmamıza sebep oluyor.

Şöyle bir şey farkettim: Bayramın MÜBAREK olsun deyince M'ye yapışıp kalıyorum. YapışTIRmıyorum, yapışıyorum yani. Bu his pasif bir histir, dudakları bilerek birbirine yapıştırmıyorum, M'den sonra ünlüye geçişi yapamıyorum. Benim hatam değildir, benim kontrolüm dışında gelişen bir olaydır.

Şimdi Almanya'da bir dizi ve sinema sanatçısı vardır, babası Faslı ve o yüzden adı 'Elyas M'barek' diye yazılıyor. Onun ismini söyleyince genelde takılmıyorum halbuki belli ki Türkçe'deki MÜBAREK ile özdeştir.

Yani beni kekeleten ve M harfine yapışmamı sağlayan M'den sonraki Ü harfidir.
Şimdi 'Bayramın m'barek olsun' diye telaffuz etmeyi denedim, hiçbir takılma olmuyor.
Anlaşılan olaya tek boyutlu yaklaşmamak gerekir.

K-k-k-k-k-k... diye tekrarlama gösterdiğin müddetçe K harfiyle bir sorunun yoktur. B veya D gibi harfleri istediğin kadar mekanik bir şekilde çıkarabildiğin müddetçe B veya D ile de sorunun yoktur. Sorun, B veya D'den sonraki ünlüye geçişi sağlamaktadır.

Bir bakarsın BANDIRMA deyince takılmıyorsun ama BALIKESİR veya BODRUM derken takılıyorsun. 
Bunun nedeni B değil, BALIKESİR kelimesinde muhtemelen kelimenin içindeki L'dir ve BODRUM kelimesindeki DR'dir.

Kendi kekemeliğini incele, not tut, en kısa zamanda farkedeceksin.

Ünlü harflerdeki sorun bende de eskiden vardı. Kekeleme korkusundan kurtulduktan sonra kalmadı. Sorun ağızla ilgili değildir, ses telleri, glotis, nefes vs. ögelerin birbirine karşı işlemesindedir ama bunu tam olarak ben de bilmiyorum. Bazı etkili konuşma teknikleriyle de bu sorunu aşabilirsin. Ama en önemlisi soğukkanlı kalabilmektir.

Yapıştırma hatasındaki hata kelimesi kişiyi suçlamak için değil,

sistemi olumsuz etkileyen bir faktörü betimlemek için kullanıldı sanırım

Videoda dikkatinizi çektiyse bahsettiğiniz b harfinde çene açık kalıyor , sadece dudaklar anlık açılıp kapalıyor.D harfinde ise gene çene açık , dil ucu yukarı dokunup iniyor.
B m p d l n harflerindeki sorunumu çeneyi en yakın sesli harfi söyleyecekmiş
gibi açık tutup sadece dil ve dudak hareketi ile hallettim.

En önemlisi başta nefes almak, başta nefes almayınca kaslar kontrolden çıkıyor.
O yüzden çıkaramadığım harfleri airflow ile çalışıyorum. Ses çıkarmaya yetecek hava olduğuna
emin olduktan sonra önce hava sonra ses çıkarıyorum.Diğer türlü olmuyor.

Sanırım siz de n harfinde ara ara sorun yaşadığınızı paylaşmıştınız.Çözümü videoda, açık çene ile hava çıkarıp dil ucunu dışardan görünecek şekilde yukarı değdirmek, airflow ile na na na demeyi deneyin.Çene a harfinde açık kalsın.

Ama sesli harfler için,  bahsi geçen sessiz harflerdekine benzer,  hala bir mekanik açıklama ve
ona bağlı çözüm bulamadım.

Kekeme mr videosunu görmeyi çok isterdim.Paylaştığım videodan
6 harfi düzeltmiş biri belki diğer konularda da tespit yapabilirdi.

Teşekkürler

Benim bildiğim basbayağı “hata” demek istiyorlar.
Yani bir kekeme konuşurken sanki hata yapıyormuş gibi.
Bu doğru değildir.
Eğer bir kekeme kekemeliği de olumsuz etkileyen davranışlarda bulunuyorsa genellikle kekelemekten/takılmaktan kurtulmak için bunları yapıyor.
Bunların alışkanlık payları tamamen geçirilebilir ve geriye kalan ham kekemelik kalıcıdır.
Onu da modifikasyon teknikleri ile kontrol altına almak mümkündür.
Ya da Van Riper’in sözleriyle: “sana düzgün konuşmayı öğretmeme gerek yoktur onu zaten biliyorsun. Sana öğretebildiğim daha cazip kekelemektir.”