30/09/2020, 14:30
Kekemelikte İkincil Davranışlar
Kekemelikte ikincil davranışlar öğrenilmiş, yani kişinin kekemelik durumunu savuşturmak için sonradan geliştirdiği davranışlardır. Bu davranışlardan bazıları çocuklarda kekemelik vakalarında görülürken, bazıları daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilir. Kekemelik tedavisi kapsamında, kişilerin geliştirdikleri bu savunma mekanizmaları belirlenip, uygun tedavi yöntemi ile çalışılmalıdır.
KURTULMA DAVRANIŞLARI: Kekemelik vakalarında kişinin kekelemeye başladıktan sonra, bu durumdan kurtulmak için yapmış oluğu davranışlardır.
KURTULMA
Yüzde gözlenen davranışlar
– bakışları kaçırmak – gözleri kısmak / yummak / kırpıştırmak
– dudakları büzmek
– dili itmek
– çenenin itilmesi / atması / silkinmesi
– endişeli, korkulu bakışlar
– kas gerilimi
– tremorlar vb.
Baş hareketleri
– başı öne doğru eğme
– başı geriye doğru atma
– başı yana doğru çevirme vb.
Gövde hareketleri
– döndürme
– eğilme
Uzuvların hareketleri
– doğal olmayan el/parmak hareketleri, parmak şaklatma vb.
– doğal olmayan kol, bacak ve ayak hareketleri
KAÇMA DAVRANIŞLARI
Kişinin kekelememek için yapmış olduğu davranışlardır. Çocuklarda kekemelik vakalarında görüldüğü gibi daha ileri yaşlarda olan kekemelik vakalarında da görülebilir.
Bu durum kişinin bozukluğu kabul etmesi ve hoş olmayan sonuçlarından kaçınmasıyla gerçekleşmektedir. Kaçınma davranışı belirli seslerde, hecelerde veya kelimelerde kekemeliğin ortaya çıkacağından korkma ile ortaya çıkar. Kekelenen kelimelerin eş anlamlılarının kullanıldığı kaçınma davranışı, yaş grubu büyüdükçe sıklaşmaktadır. Kekemelik nedenleri bilinmeli, kaçma davranışları da saptanıp, kekemelik tedavisi sürecinde buna göre bir yol izlenmelidir.
• KONUŞMAKTAN KAÇINMA
• KONUŞMASI GEREKEN ORTAMDAN KAÇINMA
KONUŞMAKTAN KAÇINMA
- Takıldığı kelimeleri söylemekten kaçınma
- Konuşma sırasında kısa yanıtlar oluşturma (1-2 sözcüklü yanıtlar)
- Kısa cümleler kurma
- Suskunluk
- Göz teması kurmama
KONUŞMASI GEREKEN ORTAMDAN KAÇINMA
– Aile üyeleri dışında kimseyle ilişkide olmama
– Sadece kendini kabullenenlerle arkadaşlık kurma
– Tanıdık ortamlar haricinde bulunmama
– Otorite figürleriyle konuşmaktan kaçınma
– Telefonda konuşmaktan kaçınma
Stuttering: An Integrated Approach To Its Nature And Treatment. Barry Guitar , 2005
Lippincott Williams & Wilkins
Rf:
https://dilkonusma.com/