01/04/2021, 11:52
Kekemeliğin En Temel Özelliği - Dalgalı Deniz
Kekemeliğin belki de en temel özelliği dalgalanmalar halinde seyretmesidir. Küçük çocuklarda bu durum ilk başladığında anne-baba büyük panik yaşar. En sık ifade edilen şey “Çocuğum çok güzel konuşuyordu ne oldu da ansızın kekelemeye başladı?” cümlesidir. Birkaç gün ya da hafta içinde kekemelik ortadan kalkar ve büyük rahatlama yaşanır. Ebeveynler tam bu işten “kurtulduk” diye düşünürken kekemelik tekrar ortaya çıkar. Bu sefer öncesinden bile daha fazla bir çökkünlük durumu yaşanır. Halbuki bu dalgalanma kekemeliğin en temel özelliğidir.
Kekemeliği olan bireylerde çok farklı periyodlarda dalgalanmalar yaşanır. Bu dalgalanmalar saatler, günler, aylar, hatta yıllar içinde olabilir ve bazen kişiyi emosyonel olarak yükselten olaylarla (stres, kaygı hatta bazen aşırı mutluluk) bağlantılı olduğu gibi bazen de hiçbir şeyle bağlantılandırılamaz ve kekeleyen bireyler tarafından “neden bilmiyorum bu aralar konuşmam iyi/kötü” şeklinde ifade edilir. Klinisyenler kekemelik şiddeti ile ilgili örneklem aldıklarında örneklemin kişinin genel durumunu temsil edip etmediğini anlamakta zorlanırlar. Bu nedenle dil ve konuşma terapistleri sadece terapi odasında gördükleri konuşmayı dikkate almaz, farklı ortamlardaki durumla ilgili de bilgi toplamaya çalışırlar.
Bu dalgalanma dinleyicilerin de kafasını karıştırır. Özellikle çocukluk döneminde daha dün iyi konuştuklarına şahit oldukları çocuklarının tekrar kekelediğini gören ebeveynler “demek ki istese yapıyor” diye düşünerek “oğlum/kızım düzgün konuşsana” gibi yanlış ve kişiyi daha fazla strese sokan geri bildirimler verebilirler.
Kekeleyen bireylerin ve çocuklarında kekemelik olan ailelerin kekemelikteki dalgalanma özelliğini bilmesi ve kabul etmesi şiddet artışlarında durumdan psikolojik olarak daha az etkilenmelerine neden olur. Kekemeliğini terapi ile kontrol altına almış kişiler bile aşırı stres durumunda kekemeliğin tekrar su yüzüne çıkabileceğini bilmelidir. Odağınızı daha rahat ve akıcı konuşma ve daha etkili iletişim kurma ile “kekelememek” üzerinde kurmak farklı durumlardır. Odağınız “kekelememekte” olmasın.
Yazar: @oykutezel